Deney/Etkinlik Dersi:
Deney/Etkinlik Sınıfı:
Deney/Etkinlik Konusu:
Deney/Etkinlik Malzemeleri:
Deney/Etkinlik Güvenliği:
Deneyin/Etkinliğin Yapılışı:
(Boncuk 4 Adet)
Sıcak su dolu beherin ağzını alüminyum folyo ile kapatın.
Folyonun yüzeyine spatülle 4 tane delik açın.
Deliklere, tahta kaşığı, metal kaşığı, cam çubuğu ve plastik çubuğu sokun.
Katı yağdan eşit miktarda alarak, kaşıkların ve çubukların üzerlerine koyun. Yağların bulunduğu noktaların folyoya olan mesafelerinin aynı olmasına dikkat edin.
Yağların üzerlerine boncukları yapıştırın ve kronometreyi çalıştırın.
Metalin, tahtanın, plastiğin ve camın üzerindeki boncuklar, yağlar eridiğinde yere düşecektir. Boncukların düşme sürelerini kontrol edin ve aşağıdaki tabloya not edin.
Hangi madde sıcak suyun ısısını daha hızlı iletti? Hızları karşılaştırın.
| Yağın Erime Süresi (Saniye) | |
| Tahta Kaşık | |
| Metal Kaşık | |
| Plastik Çubuk | |
| Cam Çubuk |
Deney/Etkinlik Sonucu:
Maddeyi oluşturan taneciklerin birbirine çarpması ile ısı enerjisinin aktarılmasına ısının iletim yoluyla yayılması denir. Isı enerjisinin iletim yoluyla yayılması bütün maddeler taneciklerden oluştuğu için katı, sıvı ve gazlarda görülür. Fakat ısının iletim yoluyla yayılması katı maddelerde, sıvı ve gaz hâlindeki maddelerden daha kolay gerçekleşir. Katılar ısı enerjisini sadece iletim yoluyla yayar.
Katı hâldeki maddenin bir ucu ısıtıldığında ısınan uçtaki tanecikler diğerleri ile çarpışarak ısıyı diğer uca aktarır.
Katı hâldeki madde ısıtıldığında, ısı enerjisini alan katı madde tanecilerinin hareket enerjisi arttığı için titreşim hızı da artar. Titreşen tanecikler (yerinden ayrılamayacağı için) etrafındaki diğer taneciklere çarparak diğer tanecikleri de titreştirir ve o taneciklerin de titreşim hızını, bu nedenle de hareket enerjisini arttırır. Böylece ısı enerjisi bir tanecikten diğerine aktarılarak madde boyunca iletilmiş yani yayılmış olur. Metaller ısı enerjisini diğer maddelere göre daha hızlı iletir.
