Deney/Etkinlik Dersi:
Deney/Etkinlik Sınıfı:
Deney/Etkinlik Konusu:
Deney/Etkinlik Malzemeleri:
Deney/Etkinlik Güvenliği:
Deneyin/Etkinliğin Yapılışı:
Deneyde Kullanılacak Malzemeler
- Makas
- İletken tel veya ataş (2 adet)
- Mıknatıs (2 adet)
- Maket bıçağı
- Su bardağı (3 adet)
- Bobin teli (1 metre)
- Kalın pil
- Bant
- Bağlantı kablosu (2 adet)
- Güç kaynağı
Deneyin Yapılışı
- Bobinin iki ucundaki yalıtım maddesini dikkatlice maket bıçağı ile kazıyın.
- Bobin telini pilin çevresine sarın.
- Halka hâline gelmiş bobin telinin uçlarını karşılıklı olacak şekilde bobinin gövdesine sararak sabitleyin.
- Güç kaynağının kutuplarına kabloları takın.
- Bardaklardan birinin ağzına karşılıklı olarak iletken telleri bantlayın. Tellerin uç kısımlarının yukarı bakan yarım ay şeklinde bükün.
- Bobin halkasını iletken tellerin yarım ay şekli verdiğiniz yarıklarına oturtun.
- Güç kaynağına bağladığınız kabloları iletken tellere takın.
- Diğer iki bardağı ters çevirin ve üzerilerine mıknatısları zıt kutupları birbirlerine bakacak şekilde yapıştırın.
- Güç kaynağını 6 volta çıkarın ve bobine hafifçe dokunun. Bobin hareket etmeye başladı mı?
- Bobin hareket hâlindeyken mıknatısları kaldırın. Dönme hareketi devam ediyor mu?
Deney/Etkinlik Sonucu:
Günlük hayatta sıklıkla kullandığımız çırpıcı, matkap, vantilatör, saç kurutma makinesi, uzaktan kumandalı oyuncak araba gibi pek çok alet, elektrik enerjisini hareket enerjisine dönüştüren motorlar içerir. Bu motorlara elektrik motoru denir. Mıknatısların zıt kutuplarının birbirini çektiğini, aynı kutuplarının birbirini ittiğini biliyoruz. Elektrikli aletlerin yapısında bulunan elektromıknatısı oluşturan bobin, bu aletlerin yapısındaki diğer mıknatıslarla etkileşir. Bu mıknatıslardan biri elektromıknatısa itme kuvveti uygularken diğeri çekme kuvveti uygular. Birbirine zıt kuvvetlerin etkisi altında kalan bobin dönme hareketi yapar. Bu araç da elektik motoru adını alır.
Elektrik motorları günlük hayatımızda pek çok alanda kullanılmaktadır. Çok küçük boyutlarda üretilen elektrik motorları tıp alanında ve uzay araştırmalarında da kullanılmaktadır.