1.1. Sunum/Sunuş
Sunum esnasında kullandığımız sözcükler ve ses tonumuz kadar, beden dilimiz de önemli bir etki yaratmaktadır. Söylemek istediğimiz sözler beden diliyle dışa vurulur. İşte bu yüzden sözsüz iletişim kanalımızı da doğru kullanmamız gerekir.
Sunumunuzun içeriğini en etkin şekilde düzenlemek, sunumun kalitesini artıracak görsel ve destekleyici malzemeyi belirlemek, size gerekecek zamanı tahmin edebilmek ve sunmak sizin sorumluluğunuzdadır.
Sunum yapan kişinin vermek istediği mesajı en iyi şekilde iletebilmesi, hazırladığı sunumun ve kendisinin etkili olmasıyla ilişkilidir.
Hazırlıklı, nazik ve yaratıcı olmak, sunum yapan kişinin özellikleri arasında olmalıdır.
Sunumun ana hatlarının içinde; içerik, giriş, gelişme ,sonuç bölümlerine ek olarak ;görsel destekleyici malzeme kullanımı ve zamanlama yer alır.
Sunumlarda metne bağlı kalmak ve metni ezberlemek istenilen sonuca ulaşmamızı sağlamaz. Doğaçlama konuşmak ise etkileyici bir başlangıcı , mantıklı bir akışı ve bir sonucu olan konuşmanızı titizlikle hazırlayıp prova ettiğinizde size istediğiniz sonucu getirir. Canlı görünmek, samimi olmak önemlidir.
İyi bir konuşmacı, konuşma eylemi için fiziksel öğelerin önemini bilir. Kendisini ve konuşmasını iyi hazırlar. Konuşmasında tanımlara, örneklere, açıklamalara, kanıtlara, karşılaştırmalara, istatistiki bilgilere, gerekli tekrarlara ve görsel araçlara yer verir. Gözlem gücü gelişmiştir. Konusuyla ilgili bilgi birikimine sahiptir. Yeteneklerinin ve sınırlarının farkındadır. Dinleyicisiyle ilgilidir. Ahlaksal sorumluluklarını bilir. Eleştiriye açıktır. Söyleyiş, tonlama ve beden dilini kullanmak iyi bir sunuş için şarttır.
Kendine güvenen birey, dik bir duruş ve iyi bir nefes kontrolüne sahiptir. Sunum yapacak kişi artı ve eksilerinin bilincinde olmalıdır. Bu sayede eksikliklerini giderici çalışmalara yönelmesi mümkün olabilir. Olumlu bildirim vermenin değerini de göz ardı etmez. Sunumu iyi yapanlar bunu neden ve nasıl yapacaklarını bilirler.
Telefonda konuşan insanlara hepimiz aşinayızdır. Karşımızdaki insan bizi görüyormuşçasına jest ve mimiklerimizi kullanırız. Sesimize iniş ve çıkışlar veririz. Böylece hattın diğer ucundan bizim nasıl bir ruh halinde olduğumuz hissedilir. Yapmamız gereken sunumlarımızda bu doğallığı vermek ve işe ruhumuzu katmaktır.
Sesini ve beden dilini verimli kullanmak bir eğitimci için olmazsa olmazlardandır. Ses ve beden enstrümanlarımızı ne denli doğru kullanırsak ;söylemek istediklerimizi o denli etkin aktarabiliriz. Bununla beraber karşımızdaki kişilerin bize söylemek istediklerini, anlattıklarımıza verdikleri tepkiyi de anlayabiliriz.
1.1.1.Sunumun Tanımı
Sunum birden fazla kanalın kullanıldığı bir iletişim şeklidir.
Uzman kaynak kişinin prensip, teori ve bilgilerden oluşan bir aktiviteyi aktarmasıdır.
Başka bir tanım verecek olursak; bilgileri yenileyen, pekiştiren, hatırlatan, önemli noktaları öne çıkaran, bir çalışma sonucunu açıklayan, laboratuvar araştırmalarını sunan, anket sonuçlarını ifade eden, önemli olay ve olguları dile getirmek üzere yapılan konuşmalardır.
1.1.2. Etkili Sunumun Tanımı
Gruplara ve topluluklara hitap edebilmek için kullanılan en önemli sözlü anlatım türü
Arzulanan sonuca ulaşmaya yönelik sunum
Uzun araştırma ve çalışmalar sonunda elde edilen verilerin karşı tarafa takdim edildiği yada bilgilendirmelerin yapıldığı araçlar
Önceden hazırlanmış ve planlanmış olan bir konuyu dinleyicilere etkili ve anlaşılır biçimde aktarmanın yoludur.
Etkili bir sunumla; istediğiniz sonucu elde ederek düşüncelerinizin kabul görmesini sağlayabilirsiniz. Ama bunun için sunudaki bilgilerin doğru ve güvenilir olması esastır.
1.1.3. Sunumun Amacı ve Önemi
- Eğitimin her düzeyinde ve profesyonel hayatta önemli
- Okuma, yazma, dinleme, konuşma, araştırma becerilerinin tamamını kapsamakta
- Sözel ve görsel etkileşim için öncelikli bir yer tutmakta
Eğitimde yeni veya sentez halinde birikimli bilgi sunumu olabileceği gibi, iş hayatında da kâr amaçlı yeni ürün veya hizmet tanıtımı, satışların hızlandırılmasına yönelik yöntemleri olabilir. Etkin sunum becerileri ,özenle kullanılan sözel/yazılı ifade, anlamlı beden dili ve görsel işitsel araçların, teknoloji kullanılarak izleyicileri, dinleyicileri kendinden emin, saygın ve ikna edici biçimde bilgilendirmek, yönlendirmek veya etkilemek adına önem kazanmıştır. Teknolojik gelişmelerle bir hayli çeşitlenen sunumlarda amaç bir meseleyi anlatmak ve konu hakkında dinleyicileri- izleyicileri bilgilendirmektir. Eğitimin her düzeyinde ve mesleki hayatta önemlidirler. Okuma, yazma, dinleme, konuşma, araştırma becerilerinin tamamını kapsamaktadır.
Bütün sunumların amacı sürece dahil olan herkes için ( organizasyon ekibi, sunum yapan kişi, katılımcılar…) bir şeyler başarmaktır. İyi bir sunum bu hedefe kazara değil bilinçli bir planlama sonucu ulaşılandır. Sunum hedeflerine sadece, sunumu kendine güvenli bir şekilde yapan, plan ve programlı çalışan konuşmacılar vasıtasıyla ulaşabilir. Sunum sırasında kendinden emin, saygın ve ikna edici bir biçimde bilgilendirme, yönlendirme ve etkileme önemlidir.
1.1.3. Sunumun Amacı ve Önemi
Konuşmaların temelinde;
- İkna etme
- Bilgilendirme
- Eğlendirme
Sunumların temelinde;
- İkna etme
- Bilgilendirme
- Eğlendirme
- Düşüncelere açıklık getirme
- Deneyimleri aktarma
- Dinleyicileri alınan kararlardan haberdar etme
- Dinleyicilerden karşı veri toplama
Konuşmakla sunum yapmak arasında farklılıklar vardır. Konuşmaların temelinde ikna etme, bilgilendirme, eğlendirme vardır. Buna karşın , sunumların temelinde ikna etme,bilgilendirme, eğlendirme, düşüncelere açıklık getirme, deneyimleri aktarma, dinleyicileri alınan kararlardan haberdar etme, dinleyicilerden karşı veri toplama yer alır.İkna etme, eğlendirme ve bilgilendirme konuşma ve sunum yapmanın ortak paydasıdır.
Bilgilendiren sunumlar , dinleyicinin konuya ait bilgi düzeyini artırır. Belli durumlarda kullanabilecekleri bilgileri verir. Sunum yapan kişinin bilgilendirme yaparken dinleyiciler arasında ne kadar kişinin bu bilgiden haberdar olup olmadığını bilerek katkıda bulunması gerekir.
Sunum dinleyici kitlesini belli bir konuda ikna etmeye yönelikse ileri sürülen tezi destekleyici örnekler ve kanıtların kullanılması gerekir. Görüşünüzü destekleyecek deneyler, istatistiksel sonuçlar, sunum araçlarındaki çeşitlilik bu tür sunumlarda etkilidir. Eğlendirmeye yönelikse sosyal bir etkinlikte, keyif veren, diğerlerine göre daha az ciddi olan bir sunum yapılabilir. Bu tür sunumlarda kostüm değiştirmek, öykülere daha fazla yer vermek, aksesuarlar işe yarayabilir.
Sunumda gönüllülük ve güven geliştirme ortamlarının kurulmuş olması önemlidir. İsteksizlik olursa başarısızlık arkasından gelir. ‘’ Benden bir şeyler dinlemek ve öğrenmek için geldiler. Onlara bu katkıyı sağlamalıyım’’, ‘’ dinleyicilerin bu konuyu daha iyi anlamalarını sağlayabilirim’’ diyerek isteğimizi olumlu yönde geliştirebiliriz. Güvenle ilgili olarak iyi hazırlık yapmak, aktarılacak bilginin doğruluğuna inanmak önemlidir.
