3.10. Dinleyici Profilleri
Dinleyici nedir? Dinleyici, özel bir amaçla biraraya getirilmiş bir insan grubudur. Dinleyiciler arasındaki tek ortak bağ bu olabilir. Bunlar, farklı geçmiş deneyleri, kişisel ihtiyaçları, inançları ve özanlayışları olan insanlardır.
Bir sunuş sırasında her zaman iki çeşit iletişim görülür:
- Dinleyicilerin arasındaki etkileşim
- Dinleyicilerle konuşmacı arasındaki etkileşim
Bir sunuş öncesinde dikkatli bir gözlem yapmak, konuşmacıları dinleyiciler hakkında bilgilendirir. Bu bilgi konuşmacının, yaklaşım konusunda son dakika değişiklikleri yapmasını ya da kendisini dinleyici kitlesine göre ayarlamasına olanak sağlar.
3.10.1. Dinleme Modelleri
- Rekabetçi veya mücadeleci dinleme: Bu dinleme türü daha çok ilgilendiğimiz konularda ve görüş noktalarımızı destekleme durumunda ortaya çıkar. Amaç bir başkasının görüş açısını anlamak değildir. Önemli olan kendi görüş açımızı destekleyecek noktaları yakalamak, onun açıklarını bulmak delillerini çürütmek ve zaferi kazanmaktır.
- Pasif veya özenli dinleme: Bu dinleme tipinde diğerlerinin ne demek istediklerini dinlemeye ve anlamaya çalışırız. Dinlerken dikkatliyizdir ve fazla katılmadan (pasıf)mesajı, olayı anlamaya çalışırız. Bu dinleme tipinde söylenenleri doğrulatma amacı ve çabası yoktur.
Aktif ve düşünceli dinleme: Daha kullanışlı olması ve önemli bir dinleme becerisi olması nedeniyle bu dinleme türü tektir. Bu dinleme tipinde diğerlerinin söylediklerini duygularını isteklerini ve mesajın ne anlama geldiğini tam olarak anlamaya çalışırız. Bundan sonra mesaja nasıl bir tepki (karşı mesaj) vereceğimizi düşünürüz. Anladıklarımızı doğrulatmak için geri beslemelerden (soru sorarak) yararlanırız.