Ayna Nedir?
Ayna, ışığın tamamına yakın kısmını düzgün olarak yansıtan cilalı bir yüzeydir. Günde kaç kere karşınıza çıktığını düşünün. Sabah dişinizi fırçalarken, saçınızı tararken aynaya bakarsınız. Okul servisine bindiniz; minibüsün hemen ön camında, arabanın sağında ve solunda aynalar vardır. Giysi satan mağazalarda ayna, olmazsa olmazlardandır. Diş hekimleri dişlerinizin görünmesi zor yerlerine minik aynalarla bakarlar. Ayna günlük hayatımıza yüzyıllar önce girmiştir. Önceleri parlatılmış metaller kullanılmış sonra camdan yapılmış aynalar keşfedilmiştir.
Ayna Nasıl Yapılır (Üretilir)?
Bir aynanın yolculuğu cam ile başlar. Cam, fabrikanın yıkama bölümünde dönen fırçalar yardımı ile yağ ve diğer kirlerden temizlenir. Daha sonra cam mineralsiz ve sıcak su ile durulanır (Çeşme suyundaki mineral ilerleyen süreçlerde kullanılan metallere zarar verebilir). Sıvı halde bulunan gümüş, camın bir tarafına dökülür, saniyeler içerisinde katılaşmaya başlar. Bu işleme sırlama denir. Artık ayna oluşmaya başlamıştır. Ayna üzerindeki gümüş sır iki kat atılan boya ile korunur. Fırında kurutulduktan sonra kontrol edilmek için başka bir bölüme gönderilir. Üzerinde herhangi bir hava kabarcığı varsa o kısım kesilerek atılır. Sipariş verilen ölçülerde bilgisayar destekli çok ince çalışan makinelerde kesimi yapıldıktan sonra perakende satış yapılan mağazalara gönderilir.
Ayna Çeşitleri
Her türlü cam sırlanarak ayna haline getirilebilir. Bu nedenle cam yapım teknikleri geliştikçe, ayna kullanım alanları da genişlemiştir.
Düz Aynalar
En çok kullanılan ayna çeşididir. Oluşan görüntü simetriktir.
Düz Aynalar Nerelerde Kullanılır?
Evlerde, iş yerlerinde, teknolojik aletlerde ve binaların ısı yalıtımında kullanılır.
Çukur Aynalar
Oluşan görüntü ile cisimlerin boyunu büyütme ve gelen ışınları bir yerde toplama özelliğine sahiptir.
Çukur Ayna Nerelerde Kullanılır?
Dişçilerin aletlerinde, mikroskoplarda, teleskoplarda kullanılır. Nasıl olduğunu merak ediyorsanız annenizden metal kepçe isteyin ve iç kısmına bakın.
Tümsek Aynalar
Cisimlerden gelen ışık ışınlarını paralel dağıtma ve görüntüyü küçültme özelliğine sahiptir.
Tümsek Ayna Nerelerde Kullanılır?
Arabaların yan dikiz aynaları tümsek aynaya örnek olarak verilebilir. Tümsek aynada görüntünün nasıl olduğunu merak ediyorsanız annenizden metal kepçe isteyin ve dış kısmına bakın.
Kaynak: Eğlenceli Bilim - Ekim 2014, Sayı 15