Piliç, hem de açık ara.
Dünyada yaklaşık 52 milyar piliç vardır: Yani insan başına dokuz tane. Bunların yüzde 75'i yemek içindir, ama neredeyse 3000 yıldır piliçler asıl olarak yumurtaları için besleniyorlardı, İngiltere'ye Romalılar gelene kadar kimsenin pilicin etini yediği görülmemiştir.
Dünyadaki tüm piliçlerin kökeni Kırmızı Orman Tavuğu (Gallus gallus gallus) denen Tayland'a has bir tür sülüne dayanmaktadır. Ona en yakın modern akrabası dövüş horozlarıdır.
Piliçlerin ve yumurtaların seri üretimi 1800'lerde başladı
Yemeklik piliç eti, yumurta üretiminin bir yan ürünü olarak ortaya çıktı. Önceleri sadece yaşlanıp yeterince yumurtlayamayan piliçler kesilip et olarak satılırdı. 1960’larda piliç eti hâlâ bir lükstü. 1970'lere kadar piliç çoğu ailenin et seçimi olmamıştır.
Artık seçme damızlıklar ve hormon uygulaması sonucunda bir pilicin olgunluğa ulaşması kırk günden az sürmektedir; bu, doğal yollardan büyümenin yarısı kadar bir süredir.
Dünyada beslenen tüm piliçlerin (buna organik olanlar da dahil) yüzde 98'i, üç Amerikan şirketi tarafından geliştirilmiş damızlıklardan üretilmektedir. Dünyadaki "broyler"lerin (yemeklik piliç) yarısından fazlası 1970'lerde Cobb Damızlık Co. tarafından üretilmiş olan Cobb 500 cinsinden üretilmiştir.
Amerika kıtasanda piliç yoktu
Amerika kıtasında 1500'lerden önce hiç piliç yoktu. Kıtaya pilici ilk getiren İspanyollar oldu.
Britanya'daki tüm piliçlerin üçte birinden fazlası tek bir İskoç şirketi tarafından üretilmektedir: Grampian Country Food Group. Bu şirket tüm süpermarket zincirlerinin pilicini tedarik etmektedir ve Muhafazakar Parti'nin büyük bağışçılarından biridir. Biri Tayland'da olmak üzere sahip oldukları sekiz devasa entegre piliç ünitesi sayesinde haftada 3,8 milyon piliç üretmektedirler. Sloganlarıysa şudur: "Geleneksel Lezzet."
Yemeklik olarak satılan piliçlerin çoğu dişidir. Yemeklik olan erkekler hadım edilir ve "iğdiş horoz" olarak adlandırılır. Günümüzde hadım etme işlemi, testisleri çürüten hormonlarla kimyasal yollardan yapılmaktadır.
Endüstride pilicin ayağı için kullanılan terim "piliç pençesi"dir. Amerika'daki çoğu "piliç pençesi" Çin'e ihraç edilmektedir, hem de üç milyar piliç zaten orada yaşamasına rağmen.
Dünya da tavuk sesleri
Danimarka piliçleri gok-gok diye,
Alman piliçleri gak gak diye,
Tayland piliçleri guk guk diye,
Hollanda piliçleri tok tok diye,
Finlandiya ve Macar piliçleri kot kot diye,
Türk piliçler gıt gıt gıdak diye öter.
Fransız tavuklarıysa kot kot kodat diye öter.
Kaynak: Cahillikler Kitabı, NTV yayınları