Yaklaşık 3 aydır dünya gündemini, piyasalarını, turizmini, insanların hayatını alt üst eden korona virüsü (Covid-19) ile ilgili bir çok bilgi internette dolaşmakta. Bu bilgilerin kimisi bilimsel kaynaklı kimisi de tahminler üzerine. Bazıları diğer grip virüsleri kadar ölümcül bulmamakta ve abartıldığını ifade etmekte, kimileri yapay ortamlarda bu virüsün üretilip bilinçli bir şekilde piyasaya sürüldüğünü söylemekte, kimileri Çin ekonomisini bitirme planlarının bir parçası olduğunu düşünmekte, kimileri de ilaç/aşı firmalarının yeni bir kazanç kapısı (diğer birçok ilaçta ve aşıda olduğu gibi) olarak gündem oluşturulduğunu düşünmekte.
Bilim teknik dergisinin 2020 Mart sayısında da bu virüsle ilgili detaylı bilgiler yer almakta. Virüsün cansız ortamlarda, konakçı olmadan yaşam süresiyle ilgili verilen bilgiler şu şekilde;
Yeni bir çalışma Covid-19’a neden olan coronavirüsün cansız nesneler üzerinde bir haftadan bile daha uzun süre hayatta kalabileceğini gösterdi. ABD Salgın Hastalıklar Kontrol ve Önleme Merkezine göre, şimdiye kadar belirli bir yüzeye veya nesneye dokunduktan sonra eller ağza, buruna veya gözlere sürüldüğünde coronavirüsün bulaşıp bulaşmayacağı bilinmiyordu. Bilim insanları Covid-19 virüsü hakkında çok fazla bilgiye sahip olmadıklarından bu soruya MERS (Orta doğu solunum sendromu) ve SARS (Ciddi akut solunum sendromu)’a neden olan coronavirüsler üzerinde araştırma yaparak cevap bulmaya çalıştı.
İnsanlar ve hayvanlar üzerinde etkili olan virüslerle ilgili daha önce yapılmış çalışmaları inceleyen araştırmacılar, 22 çalışmada, insanda hastalığa neden olan mikroorganizmaların oda sıcaklığında, birçok yüzeyde 9 güne kadar canlı kalabildiğini buldular.
Araştırmacılar coronavirüs ailesine ait virüslerin ise alüminyum, ahşap, kağıt, plastik ve cam gibi değişik malzemeler üzerinde en fazla 4 ila 5 gün canlı kalabileceğini söylüyor. Greifswald Üniversitesi Hastanesinden doktor Günter Kampf, düşük sıcaklık ve yüksek nemin bu virüslerin yaşam sürelerini uzattığını söylüyor.
Araştırma ekibindekiler, coronovirüsün yayılmasını önlemek için hastanelerde her türlü yüzeyin çok dikkatli bir şekilde sodyumklorit, hidrojenperoksit veya etanol içeren çözeltilerle dezenfekte edilmesini öneriyor. WHO da bu önerilen yöntemlerin özellikle MERS ve SARS virüsleri için çok etkili olduğunun altını çiziyor. Araştırmacılar bu yöntemlerin Covid-9 virüsü için de geçerli olacağını vurguluyor.
Hanover Leibniz Üniversitesinden virolog Eike Steinmann farklı coronovirüs türlerini incelediklerinde benzer sonuçlar elde ettiklerini söylüyor. Araştırma ekibi inceledikleri virüsler arasında Covid-19 virüsünün olmadığını bu nedenle de kontamine olmuş bir yüzeyle temas sonrasında bulaşma olup olmadığı konusunda veriye sahip olmadıklarını belirtiyor. Covid-19 virüsünün ne kadar tehdit edici olduğu düşünülürse elleri sık sık yıkamak ve ortak kullanım alanlarının temizliğine özen göstermek büyük önem taşıyor.
Kaynak: Bilim Teknik Dergisi, Mart 2020, Sayı: 628, Sayfa: 18
